Ίσως για πρώτη φορά στην ελληνική πολιτική ιστορία πρόσωπα που υπηρετούσαν ως ιδιώτες συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα αναλαμβάνουν ως πολιτικά πρόσωπα, και μάλιστα σε υπουργικές θέσεις, να υπηρετήσουν ακριβώς τα ίδια αυτά συμφέροντα.
Η επιλογή ανήκει προσωπικά στον Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος ανερυθρίαστα επέλεξε και επέβαλε στη διακυβέρνηση της χώρας έναν υφυπουργό της… Lamda Development και έναν υπερυπουργό του… ΣΕΒ.
Η απόφαση αυτή δίνει με το πιο απτό τρόπο το μήνυμα ότι ο πρωθυπουργός θεωρεί δομικό στοιχείο της πολιτικής του τις βουλές συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων που θα πρέπει όχι μόνο να ικανοποιηθούν από την κυβέρνησή του, αλλά να αποκτήσουν εκπροσώπηση ως μέλη του κυβερνητικού σχήματος και μάλιστα να υπογράψουν και τις σχετικές αποφάσεις!
Ο υφυπουργός της Lamda Development είναι ο Δημήτρης Οικονόμου, καθηγητής και σύμβουλος μέχρι και τη Δευτέρα 8 Ιουλίου, όπως αποκάλυψε το Documento, της εταιρείας που έχει αναλάβει την επένδυση του Ελληνικού. Το χαρτοφυλάκιο που του ανατέθηκε είναι ακριβώς αυτό: η προώθηση της επένδυσης. Εν ολίγοις ο πρωθυπουργός της χώρας επέλεξε να τρέξει την επένδυση προς… όφελος του δημόσιου συμφέροντος ο άνθρωπος που υπηρετούσε τα συμφέροντα της εταιρείας η οποία με συστηματικό τρόπο υπονόμευε το έργο για να το φέρει ακριβώς στα μέτρα της.
Ο υπερυπουργός του ΣΕΒ είναι ο Ακης Σκέρτσος, στον οποίο θα λογοδοτούν για το κυβερνητικό έργο όλοι οι υπουργοί και οι υφυπουργοί. Ο κ. Σκέρτσος ήταν μέχρι πρότινος γενικός διευθυντής του ΣΕΒ και εκ των στελεχών που σχεδίασαν και προώθησαν την προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας με σκοπό να ακυρωθεί η απόφαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για την αύξηση του κατώτατου μισθού των εργαζομένων.
Οι δύο αυτές εξόφθαλμες επιλογές είναι απτά παραδείγματα της τραμποποίησης της διακυβέρνησης της χώρας από τον Κυρ. Μητσοτάκη μέσα σε λίγα 24ωρα από την ανάληψη των καθηκόντων του. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ακόμη και εντός του κόμματος αλλά και της κοινοβουλευτικής ομάδας της Νέας Δημοκρατίας οι επιλογές και ο κυνικός τρόπος επιβολής τους έχουν προκαλέσει ανατριχίλα.
Ο νέος υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας αρμόδιος για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Δημήτρης Οικονόμου λίγες ημέρες προτού στηθούν οι κάλπες των εθνικών εκλογών έκλεισε την πόρτα του Λάτση και άνοιξε αυτήν του ΥΠΕΝ. Τελευταία φορά που ο Δ. Οικονόμου πέρασε το κατώφλι του υπουργείου Οικονομικών ως τεχνικός σύμβουλος της Lamda Development ήταν την 1η Ιουλίου 2019. Μία εβδομάδα αργότερα οι ρόλοι άλλαξαν. Από διαπραγματευτής τoυ Λάτση ανέλαβε διαπραγματευτής του δημοσίου, προκαλώντας εύλογες αμφιβολίες για το αν θα προτάξει το δημόσιο συμφέρον έναντι αυτού του πρώην εργοδότη του.
Η αποκάλυψη του documentonews.gr για την πρότερη ιδιότητα του υφυπουργού προκάλεσε πολιτικές αναταράξεις, με τον κ. Οικονόμου να προσποιείται πως δεν αντιλαμβάνεται το μείζον θέμα ηθικής και πολιτικής τάξης που εγείρεται και μάλιστα να ενημερώνει το πανελλήνιο ότι η ιδιότητά του ως συμβούλου της Lamda Development ήταν γνωστή σε όλους και βεβαίως και στον ίδιο τον πρωθυπουργό ο οποίος τον επέλεξε.
Το χρονικό της εκπροσώπησης του επενδυτή
Ο νέος υφυπουργός Περιβάλλοντος συμμετείχε, στο πλευρό των μελετητών της Lamda Development, στις προπαρασκευαστικές συναντήσεις που γίνονταν στα αρμόδια υπουργεία για τις πολεοδομικές μελέτες του Ελληνικού. Μελέτες απαραίτητες για την έκδοση των κοινών υπουργικών αποφάσεων (ΚΥΑ).
Οι πληροφορίες μας λένε ότι ο κ. Οικονόμου άρχισε να εμφανίζεται στις συναντήσεις εργασίας με τους μελετητές της Lamda Development από τον Μάρτιο του 2018, οπότε και εγκρίθηκε το προεδρικό διάταγμα (ΠΔ) για το Ελληνικό. Οι προπαρασκευαστικές συναντήσεις με τα στελέχη του ΥΠΕΝ γίνονταν αφού μετά την έκδοση του ΠΔ η Lamda Development θα έπρεπε να καταθέσει τις απαραίτητες μελέτες για την έκδοση των ΚΥΑ.
Ο κ. Οικονόμου εμφανίζεται άλλωστε στα επίσημα πρακτικά των συνεδριάσεων του Κεντρικού Συμβουλίου Διοίκησης για την Αξιοποίηση της Δημόσιας Υπηρεσίας (ΚΣΔΑΔΠ) που παρουσιάζει το Documento ως τεχνικός σύμβουλος της Lamda Development. Για παράδειγμα, δύο ημέρες μετά τις ευρωεκλογές, στις 28 Μαΐου 2019, πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση που αφορούσε την παρουσίαση μελετών αλλά και την εισήγηση του «Κεντρικού Συμβουλίου Διοίκησης σχετικά με την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας επί των σχεδίων ΚΥΑ Μητροπολιτικού Πάρκου πρασίνου και αναψυχής, ζωνών ανάπτυξης και περιοχών προς πολεοδόμηση του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγ. Κοσμά». Στις 7 Ιουνίου 2019 ο υφυπουργός… Ελληνικού επισκέπτεται και πάλι τα γραφεία του ΥΠΟΙΚ επί της Καραγεώργη Σερβίας για να λάβει μέρος σε ανάλογη συνεδρίαση του ΚΣΔΑΔΠ.
Το ίδιο επαναλαμβάνεται στις 24 και 28 Ιουνίου, ενώ η τελευταία συνεδρίαση στην οποία μετείχε όντας στο payroll της Lamda Development διεξάχθηκε την 1η Ιουλίου, ημέρα που δόθηκε η θετική εισήγηση του ΚΣΔΑΔΠ για να εκδοθεί η ΚΥΑ που προκάλεσε κύμα (προεκλογικών) αντιδράσεων λόγω της ανακοίνωσης του επενδυτή αλλά και των αιχμηρών απαντήσεων από τους Γιώργο Σταθάκη και Αλέκο Φλαμπουράρη.
Σύμφωνα με τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης, ο πρόεδρος του συμβουλίου ενημέρωσε το σώμα ότι ήταν εφικτό να κλείσει η εισήγηση για την ΚΥΑ του πάρκου, καθώς είχαν αποσαφηνιστεί τα ανοικτά ζητήματα και είχαν επιλυθεί οι εκκρεμότητες ως προς το σχέδιο της ΚΥΑ. Τούτων δοθέντων, ο Δ. Οικονόμου οφείλει να απαντήσει χωρίς περιστροφές ποια ήταν η στάση και η προσωπική του άποψη κατά τις συνεδριάσεις του ΚΣΔΑΔΠ και ποια είναι τώρα. Ταυτίζεται με τις αντιδράσεις του επενδυτή για την ΚΥΑ ή θεωρεί ότι το υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να έχει τον ρόλο του επιβλέποντα για τις κτιριακές μελέτες που θα καταθέσει η Lamda Development; Κυρίως, όμως, ο υφυπουργός του… Ελληνικού οφείλει να ξεκαθαρίσει αν συνείσφερε στις καθυστερήσεις της εταιρείας –όπως καταγγέλλει η αξιωματική αντιπολίτευση– προκειμένου να πάρει σάρκα και οστά η κυβερνητική αλλαγή που θα «σάρωνε σαν οδοστρωτήρας» τα εμπόδια που ήθελε να αποφύγει η Lamda Development.
Το χρονικό πράξεων και απραξίας
Μετά την επαναδιαπραγμάτευση και την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης μεταξύ ελληνικού δημοσίου και Lamda Development, διαπραγμάτευση που οδήγησε σε ευνοϊκές για τους πολίτες αλλαγές, όπως η πρόσβαση στην παραλία, η δημιουργία του μητροπολιτικού πάρκου ως πρώτη προτεραιότητα και άλλες σημαντικές πολεοδομικές και περιβαλλοντικές παρεμβάσεις, ακολούθησε η κύρωσή της στη Βουλή τον Σεπτέμβριο του 2016. Τότε, υπό τη στενή επίβλεψη των δανειστών, συμφωνήθηκε και από τις δύο πλευρές (κυβέρνηση – Lamda Development) η τελευταία να καταθέσει έως τα τέλη του 2016 το σχέδιο ολοκληρωμένης ανάπτυξης (ΣΟΑ) προκειμένου να δρομολογηθεί η απαιτούμενη μεταβίβαση των μετοχών στην εταιρεία και εκείνη από την πλευρά της να καταβάλει το τίμημα των περίπου 900 εκατ. ευρώ.
Πάρα ταύτα, οι επενδυτές κατέθεσαν τον Ιούνιο του 2017 το ΣΟΑ, με την κυβέρνηση να ολοκληρώνει τη γραφειοκρατικά επίπονη ελεγκτική διαδικασία σε διάστημα έξι μηνών και συγκεκριμένα με την κατάθεση του ΠΔ στο ΣτΕ στις 29 Δεκεμβρίου 2017. Η έγκριση του ΣΟΕ έγινε την 1η Μαρτίου του 2018 με το σχετικό ΠΔ, όμως η Lamda Development –κατά τον ΣΥΡΙΖΑ– έριξε από τα χέρια της τη σκυτάλη κι αντί να επιταχύνει, έπαιζε… καθυστερήσεις. Εντέλει, η υποβολή των απαιτούμενων μελετών για την έκδοση των τριών ΚΥΑ ολοκληρώθηκε έναν χρόνο αργότερα, με την πρώην κυβέρνηση να καταλογίζει στους επενδυτές έναν ολόκληρο χρόνο… κατενάτσιο.
Αρχές Ιουλίου, μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και τις αλλεπάλληλες συνεδριάσεις του ΚΣΔΑΔΠ –παρουσία του νυν υφυπουργού… Ελληνικού με την ιδιότητα του τεχνικού συμβούλου της Lamda– η πρώην κυβέρνηση εκδίδει την ΚΥΑ που περιέγραφε τους όρους πολεοδόμησης του μητροπολιτικού πάρκου στο Ελληνικό, βάζοντας εν ολίγοις την επένδυση στην τελική ευθεία. Τελευταίο επεισόδιο πριν τις εκλογές η ολομέτωπη κόντρα Lamda και απελθούσας κυβέρνησης.
Αν στα προαναφερθέντα συνυπολογιστεί η αφωνία της Lamda Development επί των καταγγελιών Φλαμπουράρη – Σταθάκη και η υπουργοποίηση ενός πρώην τεχνικού συμβούλου των επενδυτών, τότε τα συμπεράσματα είναι προφανή. Η σφοδρή κριτική της ΝΔ περί κωλυσιεργίας και «αντιεπενδυτικής λογικής» τα προηγούμενα χρόνια μετουσιώθηκε σε κοινό βηματισμό νέας κυβέρνησης – επενδυτών, ο οποίος αντανακλάται με όρους φυσικής υπόστασης στο ίδιο το υπουργικό συμβούλιο. Βέβαια, ουδεμία ευθύνη έχει ο Δ. Οικονόμου, αφού ο νέος πρωθυπουργός και ήξερε και ενέκρινε.
Πολιτική θύελλα
Ο ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε την αποπομπή του υφυπουργού Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, καθώς η επιλογή Μητσοτάκη «επιβεβαιώνει τις παρασκηνιακές συνεννοήσεις της Lamda Development με τη ΝΔ και τις εσκεμμένες καθυστερήσεις από την πλευρά της εταιρείας για το έργο του Ελληνικού», ενώ ευθύτατες είναι και οι κατηγορίες της αξιωματικής αντιπολίτευσης περί της «πρόθεσης της νέας κυβέρνησης να λειτουργήσει με γνώμονα την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων έναντι του δημοσίου συμφέροντος». Να σημειωθεί ότι είχε προηγηθεί δήλωση του Σωκράτη Φάμελλου στο documentonews.gr με την οποία ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος τόνισε πως ο κ. Οικονόμου «δεν μπορεί να εκπροσωπεί την ελληνική πολιτεία» εξαιτίας της προϋπηρεσίας του στη Lamda Development.
Από την πλευρά του ο Δ. Οικονόμου όταν ρωτήθηκε στον ρ/σ Αθήνα 9,84 αν ο πρωθυπουργός γνώριζε για την προηγούμενη ιδιότητά του, απάντησε χωρίς κανέναν ενδοιασμό: «Μα είναι γνωστό, όλοι το γνώριζαν». Ισχυρίστηκε δε ότι δεν προκύπτει κανένα ζήτημα ασυμβίβαστου και ηθικής τάξης, ζητώντας να κριθεί από το έργο του και χωρίς να γίνεται «δίκη προθέσεων». Ακολούθησε και επίσημη δήλωσή του μέσω του Γραφείου Τύπου του ΥΠΕΝ, στην οποία δεν παρουσιαζόταν και… ιδιαίτερα βέβαιος για το κατά πόσο μπορεί να εκπροσωπήσει το ελληνικό δημόσιο. «Δεν ξέρω αν δεν πρέπει να μου επιτραπεί να εκπροσωπώ το Ελληνικό Δημόσιο έναντι όλων των φορέων και προσώπων με τους οποίους συνεργάστηκα επαγγελματικά στο παρελθόν, ως ενεργός πολεοδόμος-χωροτάκτης που μέχρι σήμερα δεν είχε ενασχόληση με την πολιτική και επίσης δεν ήταν άεργος» σημείωνε ο υφυπουργός, με την ανακοίνωση να καταλήγει ως εξής:
«Οσον με αφορά, πέραν του αυτονόητου ότι η επαγγελματική μου δραστηριότητα διακόπηκε μόλις ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως Υφυπουργού, θα πολιτευθώ με βάση τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ρόλο αυτό, με διαφάνεια, υπευθυνότητα και αντικειμενικότητα, και αναζήτηση συναινέσεων που ιδιαίτερα στο αντικείμενό μου είναι εφικτές και έχουν λειτουργήσει και στο πρόσφατο παρελθόν».
Παρά τον σάλο, η κυβέρνηση επιμένει να σιωπά, προσπαθώντας να κρύψει το θέμα κάτω από το χαλί του Μεγάρου Μαξίμου.
Του ΣΕΒ ή των εργαζομένων
Η παροιμία «βάλανε τους λύκους να φυλάνε τα πρόβατα…» ταιριάζει γάντι στα κυβερνητικά στελέχη που εκ της θέσεώς τους καλούνται να… υπερασπιστούν (;) τις αμοιβές εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων στη βιομηχανία οι οποίοι αμείβονται με τον κατώτατο μισθό των 650 ευρώ.
Πρώτος και καλύτερος ο Ακης Σκέρτσος, ο οποίος αφού πέρασε από το γραφείο του πάλαι ποτέ αλλά και νυν υπουργού Δημόσιας Τάξης (τότε… νυν ΠροΠο ) ως… ανακοινωσιογράφος –θέση πάντως που δεν αναφέρεται στο βιογραφικό του–, κατέληξε γενικός διευθυντής του ΣΕΒ, θέση την οποία διατήρησε μέχρι τέλη Ιουνίου για να ορκιστεί πριν από λίγες ημέρες μέλος της κυβέρνησης Μητσοτάκη με αρμοδιότητα τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου.
Προτού αποχωρήσει από τον ΣΕΒ ο κ. Σκέρτσος ως γενικός του διευθυντής σαφώς και θα είχε εικόνα (τουλάχιστον…) για την κατάθεση μέσω του νομικού γραφείου Μπακόπουλου της προσφυγής επτά βιομηχανικών συνδέσμων αλλά και του ΣΜΕ (Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων) κατά του υπουργείου Εργασίας με την οποία ζητάει όχι μόνο την κατάργηση των τριετιών για όσους αμείβονται με τον κατώτατο αλλά όπως αποκαλύπτει σήμερα το Documento (βλ. σελίδα….) αλλά την κατάργηση του συνόλου των επιδομάτων για όσους εργάζονται στη βιομηχανία και αμείβονται με τον βασικό μισθό, και οι οποίοι ανέρχονται σε περισσότερα από 400.000 άτομα.
Το τραγικό είναι ότι την… υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων θα συντονίσει ο έχων αυτήν ακριβώς την αρμοδιότητα υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Α. Σκέρτσος… που είχε συντονίσει πριν μερικές ημέρες τις βιομηχανικές οργανώσεις να καταθέσουν την προσφυγή κατά των συμφερόντων των εργαζομένων.
Διχασμός… για τον Βρούτση
Και η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο τραγική γιατί οι βιομήχανοι επικαλούνται τον νόμο Βρούτση του 2013 για την προσφυγή τους. Και ο Βρούτσης καλείται ως υπουργός Εργασίας πλέον της κυβέρνησης Μητσοτάκη να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των εργαζομένων στρεφόμενος κατά… του δικού του μνημονιακού νόμου της περιόδου Σαμαρά. Μάλλον δύσκολα τα πράγματα… Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν στο υπουργείο επανεντάχθηκε ως γενική γραμματέας η κ. Στρατινάκη, γραμματέας του υπουργείου μέχρι και το 2014 και στη συνέχεια στέλεχος των θεσμών για τα εργασιακά!
Πρόκειται προφανώς για ένα σύμπλεγμα «σύγκρουσης συμφερόντων» και ασυμβίβαστων όπου αυτό που είναι απολύτως δυσδιάκριτο είναι τα συμφέροντα των εργαζομένων. Και αποδεικνύεται με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι η μείωση του εργασιακού κόστους είναι επιλογή πρώτης γραμμής για την κυβέρνηση Μητσοτάκη και ότι τα πάντα, κινήσεις και πρόσωπα, έχουν οργανωθεί και επιλεγεί πολύ πριν από τις εκλογές.
Εναντι όλων αυτών ο κ. Βρούτσης (προφανώς για… ξεκάρφωμα) αφήνει να διαρρεύσει ότι εφόσον υπάρχει δέσμευση Μητσοτάκη για διπλάσια του ρυθμού ανάπτυξης του ΑΕΠ αύξηση ετησίως, και επειδή το ΔΝΤ και η Κομισιόν εκτιμούν ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 2,16% το 2020, η κυβέρνηση «θα ενθαρρύνει» την αύξησή του κατά 4,32%. Δηλαδή θα αυξηθεί από τα 650 ευρώ στα 678 ευρώ. Από τις ίδιες πηγές διαρρέεται ότι ο κατώτατος μισθός θα φτάσει στα προ κρίσης επίπεδα, στα 751 ευρώ το 2024, ενώ η κυβέρνηση Τσίπρα είχε δεσμευτεί για το 2021. Αυτό πάντως σημαίνει ότι την περίοδο 2020-2024 η ετήσια ανάπτυξη θα είναι χαμηλότερη από 2% ετησίως, κάτι βεβαίως που δεν έχει καμία σχέση με το 4% τον χρόνο που επαγγελλόταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης πριν από τις εκλογές.
